Waarom je afvalt als je weinig koolhydraten eet

Lange tijd werd gedacht dat je het beste kon afvallen door minder vet te eten. De laatste decennia is meer en meer duidelijk geworden dat je het beste weinig koolhydraten kunt eten om af te vallen. Waarom je kunt afvallen door weinig koolhydraten te eten, en welke voordelen dat heeft, lees je hier.

Koolhydraten

Koolhydraten vormen samen met vetten en eiwitten de macronutriënten. Dit zijn de 3 voedingsstoffen die ons lichaam kan gebruiken als bron van brandstof. De koolhydraten zijn een bijzondere brandstof. Deze kan het lichaam namelijk alleen maar gebruiken als brandstof en ze vervullen verder geen enkele rol in het lichaam. Dit terwijl vetten en eiwitten nog gebruikt kunnen worden voor allerlei andere taken zoals de aanmaak van hormonen en het herstel van de spieren.

Koolhydraten is een verzamelnaam voor suikers. Suikers zijn opgebouwd uit suikermoleculen. Een enkelvoudig suikermolecuul noemen we glucose. De meeste koolhydraten zijn complex; ze bestaan uit twee of meer suikermoleculen. Om koolhydraten te kunnen gebruiken breekt het lichaam ze af tot een enkelvoudig suikermolecuul. Zo kan het in de vorm van glucose aan de bloedbaan worden afgegeven waarna het door het lichaam naar de cellen getransporteerd kan worden.

Als we meer energie, in de vorm van koolhydraten, eten dan ons lichaam verbruikt dan kan het lichaam daar verder niets mee. Omdat de natuur zo is ingesteld dat er niets verloren mag gaan wordt het overschot aan glucose omgezet in lichaamsvet. Zodat deze energie bewaart kan blijven voor barre tijden. Hierdoor komen we aan als we teveel koolhydraten (of suiker) eten. Zo kan je vet worden van een dieet waar helemaal geen vet in zit (maar wel veel koolhydraten).

Het is voor het lichaam het meest effectief om van koolhydraten energie te maken. Ze zijn daarom de voorkeursbrandstof van ons lichaam. Pas als de koolhydraten allemaal verbrand zijn dan gaat het lichaam over op het verbranden van vetten en eiwitten.

Weinig koolhydraten eten

Dr. Atkins, de bedenker van het gelijknamige Atkins dieet, was de eerste die ontdekte dat je veel sneller kon afvallen als je geen of weinig koolhydraten meer at. In de periode dat hij dit ontdekte zat men nog aan de vetarme diëten. Als je geen of weinig koolhydraten eet dan wordt het lichaam gedwongen om vet als brandstof te gaan gebruiken. Het lichaam raakt dan in een andere metabole toestand waardoor het ineens veel efficiënter is geworden in het verbranden van vetten. Niet alleen het vet uit de voeding maar ook het lichaamsvet zal beter verbrand worden.

Als je minder koolhydraten wilt gaan eten, om af te vallen, dan is het wel zaak om meer vetten of meer eiwitten te gaan eten. Je kunt niet, ongestraft, weinig koolhydraten en weinig vet gaan eten. Als je de koolhydraten vervangt voor vetten dan wordt dit het koolhydraatarme dieet of ketogeen dieet genoemd. Bij het ketogeen dieet eet je nog minder koolhydraten dan bij het koolhydraatarme dieet. Als je de koolhydraten gaat vervangen voor eiwitrijke voeding dan wordt dit het eiwitdieet genoemd.

Voordelen van minder koolhydraten eten

Minder koolhydraten eten heeft een aantal voordelen. Een belangrijk voordeel is dat deze vorm van afvallen goed vol te houden is. Of je de koolhydraten nu vervangt door vetten of eiwitten maakt niet zo heel veel uit. Zowel vetten als eiwitten geven een veel beter gevoel van verzadiging dan koolhydraten waardoor dit het lijnen goed vol te houden is. Als je geen hongergevoel hebt dan zal je immers niet heel de dag met eten bezig zijn.

Een ander voordeel is dat de bloedsuikerspiegel stabieler wordt als je weinig koolhydraten eet. Dit is gunstig omdat je lichaam dan minder insuline nodig zal hebben. Insuline is het hormoon wat wordt aangemaakt als je koolhydraten hebt gegeten. Het insuline zorgt voor de opname van de glucose uit het bloed. Dit hormoon is ook verantwoordelijk voor de opslag van vet. Hoe lager dit hormoon hoe beter je vet kunt verbranden, het vet wordt als het ware vrijgegeven voor de verbranding.

Dit stabiel houden van de bloedsuikerspiegel is ook gunstig voor je gezondheid op de lange termijn. Het zorgt ervoor dat je minder risico hebt op chronische ziekten zoals hart- en vaatziekten en diabetes type 2.

Koolhydraten hebben een hoge dooreetfactor. Met name bij geraffineerde koolhydraten en toegevoegde suikers is dit het geval. Deze zitten in voedingsmiddelen zoals chocolade, ijs, snoep, koeken, repen, brood en andere bakkerijproducten. Als je dergelijke voedingsmiddelen eet dan is het moeilijk om te stoppen. Je eet dan vaak eigenlijk meer dan je lichaam echt nodig heeft. Alles wat je teveel eet wordt omgezet in lichaamsvet. Als je geen koolhydraten eet dan heb je geen last van dit verschijnsel. Bij het eten van vetrijk of eiwitrijk eten heb je veel eerder dat je verzadigd bent.

Geen of weinig koolhydraten?

Minder koolhydraten eten heeft vele voordelen en je valt er snel, zonder hongergevoel, mee af. Helemaal geen koolhydraten is echter niet zo’n goed idee. Op de eerste plaats is dit heel erg moeilijk omdat in veel voedingsmiddelen altijd wel kleine hoeveelheden koolhydraten zitten. Maar belangrijker is dat je dan echt voedingsstoffen tekort gaat komen. Helemaal geen koolhydraten meer eten zou namelijk betekenen dat je geen plantaardige voedingsmiddelen zoals groente, fruit, noten, zaden, pitten en granen meer mag. Juist deze voedingsmiddelen voorzien je lichaam van veel vitamines en mineralen. Bovendien bevatten ze voedingsvezels.

Voedingsvezels zijn belangrijk als je af wilt vallen. Ze zorgen ervoor dat je een verzadigd gevoel krijgt en ze houden de spijsvetering gezond. Zonder vezels zou je last kunnen krijgen van constipatie of juist diarree.

Omdat groenten veel vezels, vitamines en mineralen bevatten terwijl ze, relatief, weinig koolhydraten bevatten, wordt vaak geadviseerd om veel groenten te eten als je koolhydraatarm wilt eten. Fruit bevat relatief veel koolhydraten (in de vorm van vruchtsuikers). Daarom kan je beter wat terughoudend zijn met fruit als je koolhydraatarm wilt eten.